Artroskopik Cerrahi

Artroskopik Cerrahi Nedir?

Eklem bölgesini içeren ortopedik hastalıkların tanılarının kapalı ameliyat teknikleriyle doğrulanmasını ve tedavi edilmesini sağlayan cerrahi teknik, artroskopi olarak adlandırılır. Artroskopi ile tedavi edilmek istenen eklemin içi, ışıklı bir kamera sistemi diğer bir deyişle fiberoptik cihaz ile muayene edilir. Mevcut hastalık teşhis edildikten sonra aynı sana içinde tedaviye yönelik işlemler uygulanır. 

Artroskop, prosedür sırasında eklemin içini görmeyi sağlayan alettir. Fiberoptik ışık kaynağına bağlanır ve video kamera sistemiyle görüntülere ulaşılabilir. Eklemin içini gözlemleyebilmek için artroskop, 0,5 cm’lik deliklerden eklemin içine sokulur. 

Artroskopik cerrahi prosedürleri temelde optik bir sistem uygulamasıdır. Skor olarak adlandırılan optik sistemin ucuna bir kamera takılır, kameraya da monitör bağlanarak eklemin içi görülür. Eklemin içindeki görüntüler 6 ila 10 kez büyütülerek eklem içindeki tüm yapıların detaylı bir şekilde muayene edilebilir. Görüntülerin videoya kaydedilmesi ya da fotoğraf alınması mümkündür. Bu sayede açık cerrahi prosedürlerinde gereksinim duyulan büyük kesiler yapılmadan minimal kesilerden eklem içi gözlemlenip değerlendirilebilir.

Artroskopi sayesinde vücuttaki herhangi bir eklem kamera aracılığıyla görüntülenebilir. Bu nedenle artroskopi eklemlerde meydana gelen dengesizlik, ağrı ya da diğer işlev bozukluklarına yol açan yapısal sorunların teşhis ve tedavisi amacıyla en sık uygulanan cerrahi prosedürlerin başında gelir.

Artroskopi Hangi Durumlarda Uygulanır?

Büyük eklemleri ilgilendiren çoğu sorunun tanı ve tedavisinde artroskopi kullanılabilir. Diz ekleminde;

• Menisküs yırtıklarını onarmak ya da çıkartmak,
• Ön ve arka çapraz bağ yırtıklarını onarmak,
• Eklem kıkırdağı sorunlarını düzeltmek,
• Kist ve iyi huylu tümörleri çıkartmak

Ayak bileği ekleminde;

• Kıkırdak ayrılmalarında,
• Burkulma sonrası oluşan yumuşak doku sıkışmalarında,
• Futbolcu ayak bileğindeki kemik çıkıntılarının temizlenmesinde,
• Eklemi ilgilendiren bazı kırıklarda,

Omuz ekleminde;

• Omuzda tekraralayan çıkıkların tedavisinde,
• Omuz çevresindeki kas sıkışmaları ve kopmalarının tamirinde,
• Donmuş omuzda hareket kısıtlılıklarının açılmasında,
• Eklem içi kıkırdak ve biseps kirişi sorunlarının tedavisinde,
• Ayrıca dirsek, kalça ve el bileği gibi eklemlerdeki hastalıkların tanı ve tedavisinde artroskopi kullanılabilir.

Artroskopi Nasıl Uygulanır?

Artroskopi öncesi hasta muayene edilir. Kapalı bir teknik olan artroskopik cerrahide lokal, spiral ya da genel anestezi uygulanabilir. Artroskopi prosedürünün uygulanacağı ekleme ve prosedürün kapsamına göre ciltte 4-5 mm’lik kesiler yapılır. Açılan kesilerden kanül yerleştirilip içinden artroskop ilerletilerek eklemin içine ulaştırılır. Kanülün içinden özel sıvı gönderilerek eklem basınçlı bir şekilde şişirilir. Böylece dar olan eklem aralıkları genişletilip görüntüleme ve cerrahi prosedürün uygulanması kolaylaştırılır. Basınçlı sıvı yardımıyla eklem içindeki kesilmiş ve aşınmış doku parçalarının eklem dışına alınması sağlanır.

Artroskop tarafından kaydedilen görüntüler eş zamanlı olarak monitöre aktarılır ve cerrah monitörden izlediği görüntülerle prosedürü gerçekleştirir. Belirli bir sıra dahilinde olacak şekilde eklem içindeki yapıların her biri kontrol edilir. Herhangi bir patoloji tespit edildiği takdirde açılacak diğer küçük kesilerden özel cerrahi aletler iletilerek gerekli işlemler yapılır. 

Artroskopinin Avantajları Nelerdir?

Artroskopi, modern tıpta sıkça tercih edilen minimal invaziv bir cerrahi yöntem olup sağladığı birçok avantaj ile dikkat çeker. Artroskopi, geleneksel cerrahi prosedürlere kıyasla çok daha az invazivdir. Küçük kesiler kullanılarak yapıldığı için hastalarda büyük cerrahi yaralar olmaz ve iyileşme süreci çok daha kısa sürer.

Aynı zamanda artroskopi, daha az doku hasarına yol açtığı için iyileşme süreci genellikle daha hızlıdır. Hastalar, günlük aktivitelerine ve işlerine daha kısa sürede dönebilir. Bu da yaşam kalitesini artıran faktörlerden biridir.

Daha az doku travmasının oluşması sayesinde ameliyat sonrası ağrı da daha az olur. Daha küçük kesiler ve minimal doku hasarı olduğundan geleneksel yöntemlere göre enfeksiyon gibi cerrahi komplikasyonlar gelişme riski daha düşüktür. Bu nedenle artroskopi güvenli bir tedavi seçeneği olarak kabul edilir.

Artroskopi genellikle ayakta tedavi prosedürü olarak gerçekleştirilir. Böylece hastaların çoğu zaman aynı gün evlerine dönmesi söz konusudur.  Artroskopi eklemlerin iç yapısını doğrudan görme imkânı sunarak hem teşhis hem de tedavi için daha kesin ve ayrıntılı bilgiler sağlar. Daha hedefe yönelik ve etkili müdahaleler yapmak için sıklıkla tercih edilen bir prosedür hâline gelir.

Artroskopi Cerrahisi Öncesi Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?

Artroskopi cerrahisi öncesi hasta – doktor arasında detaylı bir görüşme yapılmalıdır. Bu görüşmede; ameliyatın amacı, nasıl gerçekleştirileceği, olası riskler ve beklentiler hakkında bilgi alınmalıdır. Herhangi bir alerji, kronik hastalık veya daha önce geçirilmiş cerrahiler hakkında doktorunuza bilgi vermek, ameliyatın planlanması açısından önemlidir.

Ameliyat öncesi beslenme düzeninizde bazı değişiklikler gerekebilir. Genellikle ameliyat günü aç kalınması önerilir. Bu konudaki detaylı talimatları doktorunuzdan almalı ve bu talimatlara kesinlikle uymalısınız.

Fiziksel olarak ameliyata hazırlıklı olmak da önemlidir. Sigara kullanıyorsanız, ameliyat öncesi dönemde bırakmanız önerilir. Sigara, iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir. Aynı şekilde düzenli egzersiz yapmak, ameliyat sonrası daha hızlı toparlanmanıza yardımcı olabilir.

Artroskopi Cerrahisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?

El bileği, ayak bileği, diz, kalça, dirsek, omuz ve parmak eklemlerine uygulanabilen artroskopik cerrahi sonrasında iyileşme süreci; her hasta özelinde tedavi edilmek istenen sorunun derecesine, uygulanan prosedürün kapsamına ve hastanın mevcut durumuna göre değişiklik gösterebilir.

Artroskopiden sonra yara ve giriş delikleri tamamen iyileşene dek bu bölgelere su değdirilmemeli, uygulanan prosedüre göre eklem hareketi ve eklemdeki yüklenme sağlanmalıdır. Hekimin belirlediği hareketlere başlama ve eklemlere yüklenme zamanlaması konusunda gereken hassasiyet gösterilmelidir. 

Ameliyattan sonra hastada bir miktar ağrı, morluk, sertlik ve şişlik görülmesi olağan bir durum olarak kabul edilir. Şişmenin azaltılması için buz kompresi yapılması önerilebilir. Ayrıca otel, destek ya da koltuk değneği kullanılması söz konusu olabilir. 

Artroskopiden sona kasların güçlendirilmesi ve eklem sertliğinin önlenmesi için özel egzersizlerden ya da fizyoterapiden faydalanılması mümkün olsa da; ilk birkaç hafta boyunca şiddetli aktivitelerden kaçınmaya özen gösterilmelidir.